Stefanuskerk

Geschiedenis
De eerste kerk werd al in de tiende eeuw op deze plek gesticht als katholieke kerk en was gewijd aan Willibrord, de eerste bisschop van Utrecht. De huidige kerk is een eenbeukig gotisch gebouw dat rond 1400 zijn huidige vorm kreeg. Het was destijds een van de zes moederkerken van Drenthe en deed als dingspilkerk ook dienst als zetel voor de rechtspraak.

Dingspilkerk
De Stefanuskerk is één van de zes Dingspilkerken in Drenthe, de oudste kerkelijke stichtingen in de provincie. De kerk is centraal gelegen in de destijds aanwezige noord-zuid en oost-west lopende verbindingen en zal zijn ontstaan uit een kapel voor doortrekkende reizigers.

Namens de bisschop van Utrecht, sinds het midden van de 11e eeuw landsheer van Drenthe, werd driemaal per jaar recht gesproken in de dingspilkerken. Eens in de vier jaar kwam de bisschop daarvoor ook zelf naar Drenthe en nam hij zitting in de “seendstoel” om uitspraak te doen. 

De kerk van Beilen was eigendom van de bisschop en hij gaf zijn inkomsten uit die kerk, het “Valkengeld”, als een soort subsidie in handen van andere kerken in opbouw. Die mochten dan ook bepalen wie er pastoor in het dorp werd.

Uiteindelijk kreeg het klooster in Ruinen, de latere abdij Dikninge in de Wijk, deze inkomsten via de kerk van Steenwijk in handen (1206/1207). Daarna werden de erediensten in Beilen door priester-monniken uit het klooster geleid.

Het klooster kreeg rond 1415 ook een hofstede in Beilen, als onderkomen voor de bezoekende priesters. Dit “costeryen-huys” was door dorpelingen gebouwd en werd daarom ook wel gebruikt als dorpsherberg, wat weer leidde tot conflicten.

Na de grote dorpsbrand van 8 augustus 1820 heeft Beilen geen oude pastorie met archieven meer, maar gelukkig bleef de kerk behouden. Die herinnert aan het verder geheel verdwenen oude dorp en haar banden met de abdij Dikninge.

Wilt u meer weten over de Historie van de kerk? Word Vriend van de Stefanuskerk!

Monumentale Van Oeckelenorgel in ere hersteld
Het Van Oeckelenorgel (1863) is na een volledige restauratie vanaf mei 2022 weer als vanouds te horen. Lees meer over het restauratieproces.

Orgeladviseur Dirk Bakker plaatste een bericht over het orgel op de website van Orgelnieuws. Klik hier voor het bericht van juni 2022.

PG Beilen-Hijken-Hooghalen
De Pauluskerk is het hoofdgebouw van de Protestantse Gemeente Beilen-Hijken-Hooghalen (PG BHH). De PG BHH is eigenaar van de Stefanuskerk en er blijven erediensten gehouden worden in de Stefanuskerk, maar het gebruik mag worden verbreed.

Wilt u meer weten over de kerkelijke activiteiten? Ga dan naar www.pgbeilen.nl

Stichting Stefanuskerk Beilen
De Stichting Stefanuskerk Beilen (SSB) is vanaf 1 januari 2018 verantwoordelijk voor de exploitatie van het monument.